Verdriet en vreugde …

Wat zijn er toch veel soorten verdriet. Deze week begraaft mijn schoondochter haar grootvader en ook een vriend moet afscheid nemen van zijn zeer oude moeder. Het blijft verdrietig, afscheid nemen, maar wat hebben ze daarnaast veel om in dankbaarheid op terug te kijken!

Hoe anders is dat hier in Afrika…

Tijdens Therapy Days wilde ik me vorig jaar nog wel eens verschuilen achter mijn camera. Daar heb ik nu wat minder last van. Ik weet inmiddels zeer goed wat ik kan verwachten. Daarnaast ken ik enkele mama’s en papa’s nog en vinden we het allemaal leuk om elkaar weer opnieuw te ontmoeten. En ik moet zeggen dat hun gezichtsuitdrukking ook anders is (of lijkt) dan vorig jaar. Zijn hun gehandicapte kindjes misschien wat meer geaccepteerd in Kenia? Nee, ik denk eerder dat ik beter kijk (durf te kijken) en nu zie dat zij zich geholpen voelen door KidsCare en er daarom wat meer hoop is, hun verdriet wat minder is. Tja, en als er dan ook nog zo’n mzungu rondloopt, die probeert ze aan te spreken in het Swahili, geeft dat ondanks alles hilarische taferelen: mama’s die echt niet meer bijkomen, de tranen over de wangen

De kinderen die door Derrick, de occupational therapist worden behandeld, komen op afspraak. Dit is nodig omdat dan alles vooraf geregeld kan worden, bijvoorbeeld het reisgeld wat KidsCare betaalt aan de mama’s ligt dan gewoon klaar. Er zijn natuurlijk wel eens mama’s die tussendoor komen, en ze worden nooit weggestuurd, maar het reisgeld kan dan niet betaald worden. En dat weten ze ook…

Zo ook deze keer. Er stapt een mama binnen met een best wel groot kind in de armen met een doek erover heen. Eerlijk gezegd valt het me niet zo op, ik ben op weg naar een ingelaste MT-vergadering, waar ikzelf nogal wat punten in te brengen heb. Maar ik word onderweg daarnaar toe door Derrick onderschept: of ik even wat foto’s wil maken. Foto’s maken? Wat is er aan de hand?

En dan zie ik iets wat ik nog nooit heb gezien: een kind met een hydrocefalus, een waterhoofd, zo groot dat ik moeite heb om mijn mond dicht te houden en ‘gewoon’ te doen. Want als ik iets niet wil, is de mama het idee geven dat het ‘raar’ is of ‘niet geaccepteerd’ wordt. Ik doe een beetje op de automatische piloot wat Derrick mij vraagt en schiet daarna snel de MT-vergadering in. Die lijkt eeuwen te duren, ook nog door mijn inbreng, maar als het afgelopen is, loop ik snel weer de therapieruimte in. Ik móét hierover praten. En Derrick vertelt het trieste verhaal, waardoor mijn tranen wel erg hoog komen te zitten.

De mama is niet de mama, maar de oma van het zesjarige jongetje. Zijn moeder liet haar kind bij haar achter en vertrok kort na de geboorte om met iemand anders te trouwen (niet de vader). Oma zorgt dus al zes jaar voor het jongetje, dat bij de geboorte al een behoorlijk waterhoofd had. Dat is in de afgelopen jaren alleen maar erger geworden. Oma is met hem al op verschillende plekken geweest, maar hoorde daar dan telkens hetzelfde: er moet eerst een CT-scan gemaakt worden en pas daarna kan er bekeken worden of hij geopereerd zou kunnen worden (een shunt of drain plaatsen).

Ik moet slikken en vraag waarom ze dat dan al niet lang geleden heeft gedaan? Maar terwijl ik de vraag stel, ken ik het antwoord al: die CT-scan kost 8000 Ksh (zo’n kleine € 80) en dat kan ze niet betalen. Waar ze ook komt, dit is het advies wat haar wordt gegeven; de cirkel is rond.

En dan hoort ze over KidsCare, waar ze mogelijk kan worden geholpen. En ze komt hierheen. Ik vraag door en Derrick vertelt dat ook KidsCare niet veel anders kan doen dan het advies over de CT-scan overnemen. Wat wel aangeboden kan worden, is dat een Social Worker van KidsCare oma helpt in het overleg met de moeder en de vader van het jongetje: zij zouden toch ook moeten kunnen bijdragen. En dat is wat er dan ook zal gebeuren en oma kan met iets meer hoop dan ze kwam, vertrekken.

Bij mij komt wel meteen de vraag op: ja, en wat als die CT-scan is gemaakt? En het jongetje geopereerd kan worden? Hoe gaat dàt dan betaald worden? Het ziekenhuis waar dit soort operaties plaatsvindt, ligt vlak bij Nairobi (zo’n 10 uur met een bus vanaf Mombasa)… Ik word er erg ongelukkig van en kan alleen maar hopen dat KidsCare net dat kleine verschilletje kan maken, dat in ieder geval die eerste stap gezet kan worden.

Verdriet. Ik kijk naar oma, die met het kind in haar armen op de grond in de schaduw zit. Het hoofd van het jongetje is zwaar, héél zwaar. En ik zie diep verdriet, ik zie een soort berusting, maar toch ook af en toe een flikkering hoop. Wat een heldin is deze vrouw en wat zou ik graag alles in een keer voor haar betalen. Maar ik besef meteen dat er meerdere van dit soort situaties zijn …

Ik slaap slecht die nacht. De oma en het kind, met zijn ongelofelijk grote hoofd, komen steeds weer langs in mijn hoofd. En ik ben niet gauw ‘blij’ met een ‘werkprobleem’ dat overdag onoplosbaar lijkt, en waar ik maar over kan doormalen ’s nachts. Maar deze nacht richt ik mijn gedachten regelmatig op een Outlookprobleem, wat zelfs de IT-specialist in NL (Peter) niet lijkt te kunnen oplossen voor mij. Het leidt me flink af en daar ben ik dankbaar voor …

En ... het lévert me de oplossing op: de volgende ochtend kan ik in drie stappen zomaar het Outlookprobleem oplossen en de hele frontdesk jubelt. ‘Hele frontdesk’… ja, want mijn lieve ‘workmate’ Gloria is zwanger en een van mijn opdrachten hier is om de beoogde vervangster Susan te beoordelen (wat een topper en wat is ze enthousiast en leergierig!) en vervolgens te helpen inwerken. Met zijn drieën achter de frontdesk, het is wat krapjes en het gekras van stoelpoten (ja, er is maar één bureaustoel en Susan en ik zitten op gewone stoelen met poten zonder vilt eronder) is niet van de lucht. ‘I am so happy, Grada!’ Gloria kan er niet over uit dat ze nu echt niet meer haar mail moet ophalen via webmail, dus niet meer steeds moet inloggen via internet en niet meer lang moet wachten tot dat verschrikkelijk irritante wieltje is uitgedraaid… Blijdschap alom!

En dan komen er ook nog eens vier nieuwe studenten om hun scholarship contract te ondertekenen. Vier jonge mensen, die ofwel naar secondary school ofwel naar polytech (een technische opleiding) kunnen gaan. Bescheiden, wat timide kinderen, die een matras meekrijgen en een kist met twee grote hangsloten waarin wat schoolspulletjes zitten en waar ze op school hun persoonlijke spullen in kunnen bewaren (het gaat om boarding school). De hangsloten zijn echt noodzakelijk hoor ik van mama Fridah, want er wordt op de scholen gestolen als de raven.

Ik mag van Phelister, de Social Worker die dit programma begeleidt, de foto’s maken van de kinderen. Op een enkele foto staat ook de verzorger van het kind. Verzorger? Ja, het zijn allemaal weeskinderen (en in Kenya ben je al wees als je één ouder verliest). KidsCare’s doelstelling is om te zorgen dat die weeskinderen in hun eigen omgeving kunnen blijven, niet naar een weeshuis worden gebracht. En daartoe worden de huishoudens, die zo’n weeskind opvangen (tante, oma, vader, soms ook een oudere zus) ondersteund en begeleid op allerlei gebied zoals het verbeteren van huis en leefomgeving, aandacht voor gezondheid en welzijn, het genereren van inkomsten en, indien mogelijk, het opnemen van goed op school presterende kinderen in het scholarship programma van KidsCare.

Een van de verzorgers, die is meegekomen met zo'n toekomstige studente, is een tante en ik kan niet ophouden om naar haar te kijken: ze straalt, ze geeft bijna licht. En ook hier is er natuurlijk een bijzonder verhaal: haar zus, de moeder van het meisje, is geestelijk gehandicapt en daarom verzorgt tante haar nichtje als haar eigen dochter; en niet alleen het nichtje, ook haar zus wordt door deze vrouw verzorgd. Wat moet het voor tante heerlijk zijn dat juist dit meisje is uitgekozen om te gaan studeren …

Maar niet alleen in Kenia kom ik bijzondere mensen tegen. Twee bijzondere mensen in mijn leven (uit NL)schonken 'mij' in de afgelopen periode behoorlijke bedragen. Nancy, mijn overbuurvrouw, maakte ik weet niet hoeveel engeltjes voor in de kerstboom, verkocht die voor niet teveel geld en verdubbelde vervolgens uit eigen zak het opgehaalde bedrag. En Yvonne, mijn lieve vriendin, liet op mijn verjaardag weten dat ze als cadeautje voor mijn verjaardag een bijdrage voor KidsCare had overgemaakt. Beiden waren ervan overtuigd dat ik (c.q. KidsCare) er wel een goede bestemming voor zou vinden. Ik hoef daar niet lang over na te denken: omdat ik ervan overtuigd ben dat educatie de toekomst van dit land positief kan beïnvloeden, schenk ik dat geld graag aan het scholarship programma!

Verdriet en vreugde, wat ligt het dicht bij elkaar. In de afgelopen dagen zijn beide emoties voldoende, soms net iets te veel, aanwezig in mijn leven hier op het KidsCare Center.

Maar wat hebben er de afgelopen dagen ook weer een helden en heldinnen mijn pad gekruist: de oma met het zesjarige jongetje met zijn waterhoofd… Derrick die zich 10 slagen in de rondte werkt en uitzichtloze situaties met een verbetenheid omkeert in een hoopvolle situatie… de tante die haar nichtje als haar dochter opvoedt… Nancy en Yvonne die er zomaar ineens zijn en die toch echt het verschil maken…

Met een dankbare groet,

Grada